Voor producenten van voedingssupplementen is het in Nederland verplicht om minimaal te voldoen aan HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points). Binnen HACCP wordt een inventarisatie gemaakt van alle mogelijke risico’s en kritische controlepunten, die bij de productie, het verpakken en de distributie van voedingssupplementen een rol kunnen spelen. HACCP is daarmee met name een preventief systeem dat door bedrijven zelf moet worden uitgevoerd. Door de gezondheidsrisico's in bereidings- en behandelingsprocessen op te sporen en deze vervolgens beheersbaar te maken, kan de veiligheid van het eindproduct worden verhoogd. De 7 kernpunten van een goed uitgewerkt HACCP-systeem zijn:
Enkele bedrijven produceren naast voedingssupplementen ook geneesmiddelen. Deze bedrijven hebben, naast alle noodzakelijke vergunningen en eisen voor de productie van voedingssupplementen, tevens een GMP-vergunning (vergunning voor de productie van geneesmiddelen). Daarmee zijn zij in staat om met betrekking tot de bereiding van voedingssupplementen iets extra’s te bieden. Ook bij deze bedrijven is immers de aanwezigheid van een goed uitgewerkt HACCP-systeem een wettelijke vereiste. In dit artikel wordt dieper ingegaan op de extra voordelen die een productie onder GMP-condities kan bieden, waardoor een ieder voor zich beter kan beoordelen of dat ook voor zijn/haar dagelijkse praktijkvoering van belang kan zijn.
Lamberts: Leading the way in responsible nutrition
GMP (Good Manufacturing Practices) is een kwaliteitsborgingssysteem voor de farmaceutische, cosmetische en voedingsmiddelenindustrie. Bij GMP gaat het er om dat nauwkeurig wordt vastgelegd hoe en onder welke omstandigheden een product wordt gemaakt. Tijdens de productie worden alle grondstoffen, tussenproducten en eindproduct gecontroleerd en wordt het proces precies bijgehouden op het zogenaamde bereidingsprotocol. Enkele basisprincipes binnen GMP zijn:
Selecteren, afwegen en homogeen mengen van de grondstoffen
Wanneer een bedrijf ook een GMP-vergunning heeft, kunnen delen van de gevalideerde processen voor geneesmiddelen ook worden benut voor de productie van voedingssupplementen. Hiervan is o.a. sprake bij het selecteren en afwegen van de grondstoffen en tijdens het mengproces van de verschillende grondstoffen tot een homogeen gemengd poeder.
Bij het afwegen garandeert dan het systeem dat de juiste hoeveelheid van de juiste grondstof wordt afgewogen. Dit voorkomt dat onveilige hoeveelheden of verkeerde grondstoffen in een voedingssupplement terechtkomen. Het systeem controleert dit bovendien totaal onafhankelijk van de werkzaamheden van de operator. In het mengproces wordt dan een actieve component gebruikt als marker. Op deze manier is vastgesteld dat het proces van homogeniseren er voor zorgt dat uiteindelijk een homogeen gemengd poeder verkregen wordt. Dat is, tezamen met het gebruik van de juiste hulpstoffen, de enige manier om een goede verdeling van de gebruikte grondstoffen te verkrijgen, waardoor iedere tablet of capsule de opgegeven samenstelling ook daadwerkelijk bevat.
De operators, die werken aan de bereiding van de voedingssupplementen, zijn binnen deze bedrijven GMP-opgeleid, waardoor het gehele productieproces voor voedingssupplementen op een ho(o)g(er) niveau wordt uitgevoerd.
Naast de gebruikelijke kwaliteitssystemen en -waarborging die bijvoorbeeld HACCP en/of FSSC22000 voorschrijven, onderscheidt GMP zich verder in positieve zin op de volgende gebieden:
De conclusie, dat voedingssupplementen die onder GMP-condities zijn geproduceerd minder onderhevig zijn aan variaties vanwege een stabielere en gecontroleerdere productieomgeving, is gerechtvaardigd. Zonder deze GMP-condities wordt het moeilijker om te kunnen blijven garanderen dat elke batch voedingssupplementen van dezelfde hoge kwaliteit is. De algehele kwaliteit voor dergelijke voedingssupplementen wordt dus beter gewaarborgd door het toepassen van productieprocessen die gevalideerd zijn vanuit de GMP in combinatie met de opleiding van de operators.
Omdat betrouwbaarheid, ook binnen ons vakgebied, één van de belangrijkste bouwstenen vormt is het van belang om veel tijd te blijven steken in na- en bijscholing, maar dus ook in de continue beoordeling van de producten die in de praktijk worden gekozen. De samenstelling van die producten en de hoeveelheden van de grondstoffen moeten naadloos aansluiten op het gewenste kwaliteitsniveau en waar mogelijk onderbouwd zijn met wetenschappelijke dossiers. De werkelijke waarde van voedingssupplementen en kruiden wordt veelal mede bepaald door de zuiverheid, potentie (dosering), bron van de bestanddelen en de gekozen productiemethode. De basis van een echt goede kwaliteit ligt in de combinatie van een goed werkend HACCP-systeem in combinatie met het (waar mogelijk) werken onder de strikte voorwaarden van Good Manufactering Practices.
HACCP is de minimale eis, het waar mogelijk werken onder GMP-condities het hoogst haalbare. Waar kiest u voor?
